Thursday 25 May 2023

PATHIAN CHIBAI BUK (WORSHIP)

 

PATHIAN CHIBAI BUK (WORSHIP)

- Danmawia Chawngthu

1. Pathian Chibai buk (Worship) Awmzia

Chibai buk (worship) tih hrim hrim hi chu tu emaw keimahni aia sang leh chungnung zawk te hnena zahna, thuawihna, hlauhna leh chawimawina kan va lantirna hi a ni. Pathian Chibai bukah pawh he mi aidea hi a awm tho va, Pathian hnena zahna, thuawihna, hlauhna leh chawimawina kan va hlan hi a ni. Chu chuan Full submission va inpek pumhlum a keng tel a. Christian worship ah chuan inpumpekna, a zawng zawnga va inhlanna a tel ngei ngei tur a ni. Full Submission to God anih angin, a chibai buktu, a worship tuin a chan tur lam en hmasa lovin a va in submit na hnenah a hma hun zawng zawng leh a awmdan tur zawng zawng a hlan pumhlum tihna a ni. Pathian thuawih tur te, a thu thua awm tur a a hnena va inpumpekna a ni.

Pathian chibai buk tih hian vawiin chuan kan inkhawm te, kan fellowship te leh kohhranin activity kan neih hrang hrang te hi a huam a, Thuthlung hlui leh tharah chuan halral thil hlan te, maichama thipek hlan te, synagogue leh temple kal te pawh a huam ang.

2. Pathian Chibai buk Dan

            2.1. Thlarau leh Thutakin: Johana 4:24, “Pathian chu Thlarau a ni; a chibai buktuten thlarau leh tih takzetin (thutakin) chibai an buk tur a ni”. Thlarau leh thutak hi lak hran theih a ni lo. Thutak chu engnge tih pawh kan hriat a ngai. Lal Isuan, “Thutak hriattir hi ka pian chhan leh khawvela ka rawn kal chhan a ni” a tih kha Johana 14:6 ah chuan, “Keimah hi kawng leh thutak leh nunna ka ni…” tiin amah chu thutak a nih thu a sawia, amah lal Isua Krista neiha a thu zawm hi thutaka awmna chu a ni. Chuvang chuan Rau ruai lam a ni lova, meditation (insawrbing taka thil ngaihtuah) ang chauh lam pawh a ni lo. Isua nei chung leh a thu zawm a, nun chhungril zawng zawng atanga Pathian chibai buk tihna a ni. Lemchanna a tel lova, chhungril takna, dikna leh rinawmna nena Chibai buk a ni.

            2.2. Full Submission to God: Pathian hnena inpumpek tih hian ken tel lianpui a nei nghal a, chu chu a thu zawm leh thuawih a ni. A thu I awihlohva hnenah chuan I inpumpek tak tak lo. 1 Samuel 15:22, “Lalpa chuan Lalpa thuzawm chu a lawm angin halral thil hlan te leh inthawina te hi a lawm em ni? Ngai teh, inthawina aiin thuawih chu a tha zawk a, berampa thau aiin a thu pawm chu a tha zawk a ni” Hetah hian inthawina leh halral thil hlanna (Pathian Chibai buk) hi a haw ngawr ngawr a nil ova, a ngai pawimawh lo pawh a ni lo. Lalpa’n titura a thupek, an ran rual nena that chimit vek tura a thupek zawm lovin, Pathian hnena hlanah tiin ran eng emaw zat a zuah a, inti thei takin Samuela hnenah a hrilh a, chuta Pathian thu anga Samuela chhanna chu a ni. Pathian thupek zawm a a thuawih mai hi a hmasa tur a ni. Pathian thupek ngaih pawimawh chuan si lohva amah chibai buk hi a lawm chuang lo tih Amosa 5:21 chhovah kan hmu bawk.

            2.3. Midang nen inrem chunga chibai buk: Kan thenawm khawveng ten en, kan mihring pui te nen inrem lo chung te, keini aia chanhai zawk leh rethei zawk te hmusit leh rapbet chung te hian Pathian Chibai kan lo buk fo thin.   Mahse Jakoba 1: 27 ah chuan, “Kan Pathian leh Pa mit hmuha sakhaw biak dan thianghlim leh sual tel lo chu hei hi a ni. Fahrah leh hmeithai te an hrehawm laia kan leh khawvel bawlhhlawh kai lova in siam hi” tih thu kan hmu a. Tin, Mathaia 5:23-24, “Chutichuan, maicham bula thilpek I hlan lai ngeia I unauvin I chungah lungnih lohna a nei tih I hriat chuan, chuta maicham hmaah chuam I thilpek chu hnutchhiah la, kal langin, I unau chu rem zet la, chu mi hnuah chuan I thil pek chu rawn hlan rawh” tih kan hmu bawk. Pathian chibai buk hi ngaih pawimawhloh a, pawlawh taka tih mai mai hi a va tha lo em. Khawngaihna thu kan sawi thin avang hian Pathian hian thuthlungtharah phal zau ta viau leh zalen ta huau ah kan in ngai fo thin. Mahse kan Pathian hi Thuthlung Tharah pawh a la duh fir khawp asin. Kan felna in Farisai te felna khum hial min phut tlat. Mahse chu a duh firna chu pawn lam langa mawi hnai leh fel thlip thlep ni lovin chhungril takna leh dikna atanga chhuak felna lam a ni.

2.4. Mahniah hlawkna zawn hmasak loh: Vawiina Pathian chibai buktuten kan man thelh fo chu hlawkna kan zawng a, nuam kan um a, keimahni lam chan tur kan thlir nasa lutuk hi a ni. Pathian chibai buk hi ringtute duty a ni a, kan ti makmawh a ni. Chutah chuan enge hlawkna ka lo zawn hmasak ve vak? Sipaiin I pu salute I pek khan hlawkna I nei em? I duty a nih angin I ti mai a ni. Sakhaw dang be tu te hian an pathian chibai an buk a, temple/mandir a an va kal hian hlawkna an beisei reng lo. Beisei neia an kal hun chu a awm. Mahse an worship phung pangngaiah chuan an duty nia an hriat avangin an ti mai a ni. Mahse keini chu hlawk kan tum a, nuam tih kan tum a, mahni lam kan in en hmasa a, kan biak Pathian aiin a betu kha ka indah pawimawh hi9al thin. Chu chuan a hrin chu worship centre (Pathian chibai bukna hmun) dang siam a, mahni duh dan zawnga kohhran pawn lama chet duhna hi a ni. Pathian chibai buk hi ka duty a ni a, ka tih tur a ni, abak hlawkna te, ka thlarau nun chawmna thu te chu a tul ang zelin min pe mai ang.

3. Biak in emaw khawi hmun emawa Inkhawm lovin Pathian Chibai kan buk thei tho em?

Buk thei tho ve. Biak in a a inkhawm theih loh pawha ringtu da chuang lo, mahni leh chhungkuaa Pathian Chibai bukna nun keng rent e hi a pawimawh hlei hlei. Lal Isua lo lan a chinah Ringtu zawng zawng in Puithiamna a lo awm a, Puithiam te chauh kal tlanga Pathian chibai buk ngai tawh lovin, mi tin mahni pawhin Pathian chibai kian buk thei ta. Johana 4:21, “Tin, Isuan a hnenah, Hmeichhia ka thu awih rawh, he tlangah kher lo pawh, Jerusalem khuaah kher lo pawh, Pa chibai in buk hun a thleng dawn ta.” Khawilai hmun emawa Pathian awm bik anga ngaihna leh hmun thenkhata zalen ta riauva in ngaihna kha a rawn paih bo ta a ni. Khawtinah Biak in tha pui pui kan nei a, khaw tawntirh ah tawngtaina hmun kan nei deuh vek a, tlang leh puk rem chang lai te tawngtai hmunah kan siam nasa bawk a, chung hmunah chauh chuan Pathian a awm chuang lova, chung hmunah chauh chuan Pathian chibai kan buk tur a ni hek lo. Khawiah pawh kan hnathawhna hmun thlengin chibai bukna nun neitu te chuan khawi pawh hi chibai bukna hmunah kan siam a tul.  

4. Biak ina Inkhawm Ngeia Chibai Buk Pawimawhna

            Mahni chauh pawhin ringtu tha tak a nih theih, chu chu a foundation pawh a ni. Mahse Ringtu nun kal zel kha mahni chauhvin a chak reng theih lova. Midang ngaihtuah miah lo leh Midang tel ve a ngaih lohna ringtu nun nihna chu a rinhlelhawm zawk a ni. A chhan enge?

(a) Ringtu nihna hi a bul chu  mimal leh Pathian inzawmna a ni. Mimal leh Pathian inzawmna hian ken tel a nei ngei ngei a, chu chu a thu awih a ni, Mihringin pathian thu a awih hi. Pathian thuawih chu enge ni? Eng chu nge kan awih tur? A thu zawm. Enge kan zawm tur chu? A thupek maw le. Pathian thupek zawm lovin pathian nen inlaichinna tha a neih theih loh. (1 Kor 7:19, “Pathian thupek te pawm chauh lo chu serh tan hi engmah a nil ova, serh tan loh pawh hi engmah a ni hek lo” ; 1 Kor 7:19, “Pathian kan hmangaihna chu hei hi a ni, a thupek te kan zawm hi”. Johana 15:12, “Hei hi ka thupek a ni. Keiin ka hmanngaih che u ang bawkin nangni in hmangaih ula” tih kan hmu a, Tin, Thuthlung thar lai mu, La Isua Krista thuhril lai mu, Khawngaihna thuin min hruai luh a tumna chu Hmangaihna hi a ni. Chu hmangaihna chu worship pawhin a tum laimu a ni a, chumia awm tur chuan mahni chauhvin a awm reng theih tlat loh. Hmangaihna Triangle a ni. Pathian-Kei-nang.. Chu hmangaihna triangle chu a huhova Pathian chibai buknaah chawmlenin a awm thin.

(b) Thlarau hruaia awm hi enge a awmzia? Thlarau ram an tih hi enge maw a awmzia le? Engdang a ni lo, thutak Lal Isua-a min hruailuhna tura Thlarau Thianghlim hnathawh vek a ni. Thlarau hian hruaitumna min nei thin. A tak ram kan tih te, ka chan ram kan tih te, Thlarau in min hriattir kan tih zawng zawng te hian goal an nei vek. Goal nei lovin Thlarau Thianghlim a che ngai lo. A goal chu enge? Lal Isua Krista Chawimawi a, thutaka hruailuh a ni (Johana 16: 13,14). Thutakah lut pha lovin a rau laiah kan cham rei mah mah thin. A goal thleng pha lovin a kalkawng hi a tak emaw kan ti fova, rau hi kan pathian a, min hruailuh tumna lo zawkah kan keuh thlu thin. Thlarauvin a hrual nat tak tak in awm, kohhran ram in vei a, a chhan chu kohhranah hmangaihna a par vul loh vang a ni. Mi mal a vei pawh in nei ang, Thlarau dik atanga in vei te hnenah chuan Hmangaihna hi a lo derthawng tawh viau thin. Kan in vei tawna, kan in ngaihsak tawn a, a changin thiltha duhna avangin kan inhua a, kan inhau bawrh bawrh thin. Chu chuan thil tha a hring chhuak thin a, chu chu Biak ina Pathian chibai kan buk ho thin vang a ni.

(c) Ringtute hi inti chak tawn tur kan ni. Pathian chibai buk hi Pathian hnena intukluhna ni mahse fellowship a ni pah bawk a.  A huhova Pathian chibai kan buk hian kan inti chak tawn a, kan innawr a, kan infuih a, kan in kam ki tawn thin. Ringtu hmasa te kha Lal Isua van lawn hnu khan automatic in an in hmu khawm thin a, a huhovin Pathian chibai an buk a, chu chu an chakna hnar pakhat a ni. Mahni mai chuan chak reng a har a, Thlarau nunah pawh tui hnang reng a harsa. Chuvang chuan a huhova Pathioan chibai kan buk a, kohhran a rawng kan bawl ho hi kan intih chak tawnna a ni bawk a ni.

No comments:

Post a Comment