CHIBAI DOCTOR!

 

CHIBAI DOCTOR!

-          Danmawia Chawngthu

Ka zing tho phone ka han en chuan whatsapp message a lo awm leh nual tawh a, group ho chu chhiar lovin ka’n hawng thuak thuak a, personal message pathum zingah chuan number hriatloh atangin ‘Chibai Doctor’ tih a lo awm bawk a. Ka hnathawhna in a zir vang nge whatsapp kher loah pawh lawmthu sawi na ang chi hi ka dawng ve fo a. Tun tuma mi pawh hi chutiang zinga mi a ni turah chuan ka ngai mai a, ‘chibai le’ tiin ka chhang a, ka ngaituah zui tawh lem lo a.

Chaw ei khamah ka thawhna Hospital ah ka kal a, chawhma damlo en a ka buai nilen a vangin ka phone pawh ka bih hman lo. Chawhnu lamah hunawl rei lo te ka nei a, ka room a ka han thut muan pah chuan whatsaap message vel ka en a, a ngai te bawkin group hrang hrangah chuan an lo active leh hle hlawm tawh a. Mimal message min thawn an awm loh avangin phone chu ka dah leh mai a. Mahse tukin a message lo thawntu kha hriat chakna ka nei deuh thut a, ka han keu let leh a, a profile photo ka han en chuan ka hmuh hnu a ang riau in ka hria a, ka hre chhuak lem chuang lova.

Dr. Chawngthankima ka ni a. Kima tiin min ko thin. ka hming pum hi ka thiante chuan a patling emai tiin min fiam thin a. Tet te atanga lehkha thiam thei tak ka nih avangin ka chhungte chuan Doctor ni turin min duh ber a, keipawhin chu chu ka chak ber a ni a, ka tum ang ngei leh Pathian remruat angin ka zir ve thei a, ka zo a, a hmingin Doctor ka lo ni ve ta reng mai. Kum 2 lai chu hna ka lo thawk ve ta a. Ka chhungte chu an thil duh dang ‘nupui’ erawh ka la hmuh sak thei lo. Hmel van tlang tak ka ni a. Ngaihzawng te pawh nei ve tawh thin mah ila hmangaih erawh ka neih ka la hre lo. Hmangaihna hi chu ka ngai hlu em em a, rei tak inngaihzawna inneih hunah chauh a lo pian theih ka ring thin.

Kan damdawiin ah chuan natna khirh tak tak enkawl uluk ngai zual mi panga vel an awm a, chung zinga nula pakhat thisen cancer vei chuan ka ngaihtuahna a la bik zual a. That vanglai leh nalh vanglai hmang chho mek, khawvel hlim taka la chen rual lekin thih a sual chu a ni ta mai si a, kei ni pawhin a damchhuah kan beisei san pui lova, mahse theih tawp chuan kan enkawl a, Pathianah kan innghat deuh tawp mai a ni.

Nikhat ward ka fang chu kan nula dam lo chu ka tlawh a, a hmel ka hmuh chiah khan engemaw hriat chhuah zawk ka nei a, damdawiin ah lo, hmundangah hmu tawh tlatin ka inhria a, mahse ka ngaihtuah zui duh em em lo va.

Chawlhni a ni a, chu chu kan nula dam lo Hospitala ni 4 a awmna chiah a ni. Kan in enkawl avangin a chanchin chu ka hre ve nual a. A chang chuan amah ka ngaihtuahna avangin ka mittui a tla lek lek fova. Chawlhniah chuan hnaah ka kal ngai lova chuvang chuan duh tawkin kohhran leh thalai pawlah ka inhmang thei a. Chawhnu inkhawm banah chuan fellowship turin ka rilru ka in ruahman a, ka roomah ka tlu zal a, chutih lai chuan ka phone a rawn vibrate a, ka en chuan number hriat loh atang hian “Chibai Doctor” tih hi lo awm a. Ka open a, a DP te ka han en chuan tunge lo thawn tu chu ka hai lo. Nula hmeltha tak, hlim nuisang mai hi a ni a, a sam tlemin a kir deuh a. Engtiang taka natna tihbaiawmin nge a tlakbuak tih hriat loh khawp hian a duhawm reuh a. A hmaa min lo message tu pawh kha a mah a ni tih ka hre ta nghal a, “Chibai le, enge i an?” tia ka reply zawh chuan a number chu Hmingtei tiin ka save ta nghal a.

“Ka tha zel e, min enkawl thiam bawka ka dam zel ang”

“A lawmawm chu, lo dam zel rawh. I dam vat vat hi kan duh a nia”

“Ka lo tum ang, ka beidawn loh chuan”

“E, beidawng reng reng suh kan theihtawp kan chhuah a, chumi bakah Pathian kan nei a, I tha chhuak em em ang.”

“A chang hi chuan beisei ka nei lo thin a, ka hlau thin em a ni. Thih hi ka la duh lo”

“Chutiang em a thleng lovang, I dam vat dawn lawm.”

Hmingtei chu a reh ta vang vang a, a zual deuh emaw ni chu aw tih ngaihdan ka nei ta nghal a, fellowship pawh ka rilruah a lang tawh lo. Damdawiina kal chu ka rilruah a awm ta ber a. mahse chumi hmain thil awmdan chian phawt thaa ka hriat avangin Damdawiin ka zuk phone ta a.

A ngaihtuah awm viau lo tih ka hriat a vangin ka thaw deuh huai a. Tlawh pawh ka tum ta chuang lova. Mahse khami nia ka ngaihtuah ta riau kha min lo biak vang em ni ang, ka hre thiam lo.

Thawhtan a lo nih chuan hna lama kal turin ka insiam a. khami tuk ang renga kan Damdawiin ka thlakhlelh kha ka la hre lo, ka inkhalh thleng thuai a, chawhma lamah OPD ah ka duty thin avangin damlo pawh ka tlawh hman ngai lova. Khami chawhma zet kha chu a rei ka ti hle mai. Ka rilru chuan Hmingtei a hre reng a, tlawh vat ka chak a, ka huphurh viau lawi a, dik taka sawi chuan ka ngai thut a, ka ngai ta veng veng niberin ka inhria.

An cabin ka va tlawh chuan a nu chuan a ngai te bawkin hlim takin min lo dawngsawng leh a. Hmingte pawh a pangngai viau a. Mahse zam hmel a pu deuhin ka hria, a natna vang nge keimah vang erawh ka man pha lo. Rei vak lo ka thut hnu chuan ka chhuak leh mai a.

Theihtawp kan chhuahna leh Pathian malsawmna dawngin Hmingtei pawh a tha chho ve zel a, kar khat zel damdawiin a an awm hnu chuan in lama in enkawl turin an haw ta a, keipawhin a enkawltu ber ka nih avangin ka thlah liam ve a. Ka rilru chuan tun aia chau hian in lo lut leh angem aw tiin ka in ngaihtuah a, tunah zia deuhin chhuak mahse ka hlauthawng tlat a, beisei ka nei sang lo tlat a tin ni.

“Chibai Doctor, ka tha zel a nia”

message ka chhiar zo chu ka zak rilru khawp mai ! Ka dam lo enkawl chu a chanchin nihnih lai ka zawt lo tawh a ni. Kan hospital kalphungah kan damlo te an chhuah atanga karkhat chhung chu nitin an chanchin kan ngaihven zui tur a ni a. Chu dan chu hre reng chungin ni hnih ka zawt ta lo va. Dik tak chuan a DP leh a status ka en ziah a, ka rilru chuan a ngaih ven reng a. mahse he nula damlo zet hi chuan min ti zam ve a ni, a chanchin zawt turin a mah emaw a chhungte emaw ka zah tlat a nih chu, kha ni hnih chhung khan!

Tlangval kum 30 mi, nula pakhat avang mai maia han zah tak viau mai chu ka nuih a za letling zawk hle a. Ka reply chhunzawm ta a

“Ka hmingin min ko tawh rawh, Doctor intih chu in hmelhriat tawh karah chuan a nuam lo”

“Nia, a tira ka koh dan che nia, thlak mai chu ka ui tawh a”

“Ka hminga min koh dawn loh chuan ka be duh tawh lo mai thei che a ni”

“Haha, anih ka ko tawh lo ang che.”

“Thian angin ka kawm thei che angem, Lo len i phal em?” ka han ti zawm zat a.

“Min lo kan tur in maw, lo leng rawh I duh hun hun ah”

Chumi zan chuan ka leng a, a ni pawh inchhungah chuan a duh duhin a vei thei a, a zia tawh khawp mai. Hlim taka kan inkawm hnu chuan ka haw ta a. Kha mi zanah khan kan pahnih inkar thu engmah kan sawi lo. Mahse kan mit erawh vawi 3 vel chiang tak takin a in tawng fuh a, ka laka a rilru put hmang awm chu ka hmu theiin ka inhria a. Ka hlim haw khawp mai.

Mut hmuna ka inngaihtuah chuan ka rilru a buai deuh riau a. Nupui nei turin ka dinhmunin a zir ve ta a, neih pawh ka hun ve tawh viau. Mahse ka nula duh hian thisen cancer a vei tlat! Midang hmu zo lo tur khawp ka nih loh vei nen ka rilru laa ka ngaihtuahna luah bertu chu a ni hi a ni ta tlat si a. Lo inngaizawng ta ila nupuiah ka nei thei angem? A chhungten hetiang ni chung hian an phal ang em? Rilru ti hah tur thil a va tam ta ve le.

Hmingtei nen chuan kan in text fova,  kan infiam bawrh bawrh a, hmangaihna lam thu sawi lo mah ila kan induh tawn tih chu a chiang reng mai. Inngaihzawn loh a tha bera ka hriat avangin rei tak ka insum hram hram a. Mahse a tawpah chuan ka tang zo ta lo. Hetiang khawpa na tuara hnemtu mamawh ngawih ngawih hi ka hmangaih a ni. “Min duh em?” tih ka han zawt thut mai a. A ni pawhin mak a ti a niang a reh vang vang a. A hnu fe ah, “ka duh leh duh loh che chu I hriat daih tawh ka ring a, mahse ngaihzawng neih loh hi ka tan a tha berin ka hria a ni.” Tiin min lo chhang a.   

“Zep lovin thil ka hrilh ang che aw, ka duh che a, ka hmangaih che”. Ka han tih chuan nghakhlel takin min chhanna chu ka chang a. “Mi pangngai chu ni ila chuan... mahse tunah chuan… rei lo teah ka thihsan dawn che a sin.” Chu thu chu hriat ka inrin sa a nih avangin ka ngaihtuahna a tibuai miah lo. Ka hmangaih miau a, rei lo te pawh a ni nena hlim dun chu ka thlang a ni. “Min thih san lovang, I dam dawn a lawm”, “Min enkawl dam thei ang maw, I tana phurrit ni ringawt tur chuan ka khawngaih che a, mahse mahni hmasial deuha sawi dawn chuan ka chhungte piahlama min duat em emtu chu ka mamawh khawp mai.” Min han tih chuan ka phur tawh tak zet a. Engkim a felin ka hria a. Thil dang sawi tawh lovin “Ka hmangaih che, zanah ka rawn leng ang” ka ti a, a ni pawh chuan min hmangaih thu leh min duh thu a sawi ve ta a.

A mak a ni. Ka hmangaih hmasak ber chuan natna khirh tak veiin rei lo teah min awmloh san mai dawn. Doctor ka ni a a dinhmun ka hrechiang lutuk ringawt. Chuti chung chuan amah chu ka la thlang tho a. Ka lo hriat thiam ngai loh hmangaihna chu hei hi a lo nih hi ka ti a.

Thla hnih vel zet chu kan ni ve ta, kan chhungte ve ve chuan min hrethiam em em a, min lainat a, hun rei lo te la awm chu hlim taka min hman tir an tum thin. Hmingtei pawn treatment a la reng a, a natna tak hi Hairy cell Leukemia a ni a, natna vang tak, kan Hospital ah phei chuan kan enkawl hmasak ber a ni nghe nghe.

Hun engemaw chen a liam leh a, a ni chu a cher telh telh a, mahse a mah tihnual zawng chuan engmah ka sawipui ngai lo. Inneih lam pawh kan sawi ta rih lo a. Ka thil duh ber chu Hmingtei chu hlim deuhin awm se, hlau miah lovin hringnun hi hmachhawn se, a taksa chakna in a tlin ta lo a nih pawhin a Lal leh Chhandamtu Isua kiangah hlim takin chawl se tih hi a ni. Ka hmalam hun engmah ka ngaihtuah duh lo. Hmingtei chauh chu theih tawpa enkawla duat chu ka tum ber a ni a, a dam leh theih nan theih tawp kan chhuah a, bei erawh a va dawng thin em!

Tuk khat chu Hmingtei nu hian min rawn phone a, damdawiin lama in dah leh mai a that thu min rawn hrilh a. Keipawh damdawiin lam ka pan vat a, kan han indah fel a. A zawi em em a, a hmel a dang lep a, mahse a hmel thatna erawh a la bo lo. A kut chu ka vuan a, min melh vawng vawng a, a mitmeng a tang chuan a bei a dawng tih a chiang reng mai, kan theih tawkin kan thlamuan a.

Zan a lo nih chuan nikhua a hre ta lo. ICU ah kan in dah lut a. Ka room ah ka lut a, chanchin ngaichang pahin ka thu a, ka thinphu a rang a, enge lo thleng dawn hre lawk ang mai hian hmalam hun ka huphurh ngawih ngawih a. Mi te che vel thawm chu ngaithla in thawm duhawm lo hriat hlau tak chung siin ka awm a. A bula mut a, a kut han vawn sak ka van chak tak em!

Hmingtei a awm ta lo!

Ka room atang chuan ka chhuak thei lawk lova, ka thu khur char char a, ka mittui ka dang seng lo. Ka bula ka nu leh nurse pakhat ding chuan min lo en reng a. Zah pawh ka sawi thei tawh lo. Kei mipa hi ka tap a ni. A va na teh lul em. Ka hmangaih hmasak ber leh awmchhun chuan mual min liam san ta!

Hetiang hi a thleng dawn tih hre lawk mah ila, a taka a lo thlen meuh chuan sawifiah thiam loh khawpin a hrehawm a, nun hi a ruak ta vek ni berin ka hria. Hmingtei kan vui ni tlaiah chuan ramhnuai lam panin ka inkhal chhuak a, thing hlim hnuaia thut a, tuma hmuh theih lohva mahni inkawm melh melh chu ka chak ber a. Ngaihtuahna chuan nunhlui a han chhui kir a, hlimna rei lote min pek zawng zawng kha a va’n hlu tak em. Rei tak ka thut hnua chuan ka ding a, “Hmingte mangtha le” tiin ka haw leh ta a.

Kar khat a liam a, ka hna pawh ka chhunzawm leh tawh a. Hmingtei awmna cabina dam lo ka kan mek lain ka phone a rawn vibrate a. Rooma ka let leh hnu chuan ka han en a, Hmingtei nena kan chanchin engkim hre vek tu, a thiannu kawm ngeih em em Deborrah-i a lo ni a, “Chibai Doctor”.